Narodowy Fundusz Zdrowia nie jest jedyną instytucją, która kieruje pacjentów do sanatoriów. Może to zrobić również Zakład Ubezpieczeń Społecznych i czas oczekiwania na turnus jest znacznie krótszy. Na przykład rzeszowski oddział kieruje do ośrodków rehabilitacyjnych w ciągu 5 miesięcy. Do sanatorium NFZ trzeba czekać około półtora roku. Poza tym pobyt w sanatoriach z którymi ZUS podpisał umowy jest bezpłatny. Natomiast za leczenie w uzdrowiskach NFZ trzeba dopłacić - od 10 do 37 złotych za dzień. Bezpłatne jest tylko sanatorium szpitalne, ale o tym, gdzie pacjent zostanie skierowany decyduje lekarz.
Wniosek o skierowanie do sanatorium przez NFZ może być sporządzony tylko na specjalnym formularzu - zatwierdzonym przez ministerstwo zdrowia. ZUS ma własne druki na podstawie którego kieruje do uzdrowisk.
