2 września 1945 roku powstała "Wolność i Niezawisłość" - największa organizacja niepodległościową po II wojnie światowej. Członkowie zrzeszenia podjęli walkę, często zbrojną, z komunistyczną władzą w Polsce, która została narzucona z Kremla.
"Wolność i Niezawisłość" było symbolem niezłomności i heroicznej postawy niepodległościowej. "Bandyci" i "zdrajcy" - takimi określeniami posługiwała się państwowa propaganda, żeby szkalować dobre imię przeszło 30 tysięcy członków zrzeszenia. Pomimo tego, że organizacji nie udało się osiągnąć swojego założenia, jakim było odzyskanie niepodległości, to ich postawa pozwoliła na przetrwanie idei.
- "Dziś nie ma wątpliwości, kto był patriotą, a kto zdrajcą. – Członkowie WIN-u i innych organizacji niepodległościowych powrócili do świadomości społecznej jako ci, których wolna Polska chce stawiać jako wzór i przykład następnym pokoleniom" – napisał prezydent Andrzej Duda w liście, który podczas dzisiejszych uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza odczytał Dariusz Gwizdała, wiceszef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
